Қашаған күржіманұлы

Информтика  пәнін оқытудың тиімділігін арттырудың жолддары өте көп. Соның бір жолы ретінде оқытудың  жаңа технологисын енгізуді атап өтуге болады.

Білім беруді ұйымдастырудың дүниежүзілік тәжірибесінде  көптеген оқыту технологиялары  жүзеге асырылуда.

“ Мен информатика  сабағында  деңгейлеп – саралап  оқыту ақылы  білім сапасын  арттыру ” тақырбымен жұмыс істеу  барысында профессор  Ж. Қараевтың  деңгейлеп – саралап оқыту  технологиясына сүйене отырып, оқушыларымның өз бетімен  білім алудағы  белсенділігіне  баса назар  аударамын.

Менің жұмыс  жүйем  оқушылардың  өз бетінше  танымдық қызметін  белсенділікке, жеке тұлға ретінде  дамуға, іскерлік пән дағдыларын  қалыптасытруға, алған теориялық білімдерін  практика жүзінде  пайдалана білуге жетелейді.

Ең алдымен, өзім үшін және оқушылар үшін сабақтың мақсатын  анықтаймын. Сабақтағы  оқу материалын жоспарлағанда, тапсырмалар  құрастырған баланың  қызығушылығын “ Осы бүгінгі сабақта алған білім маған бұдан былай қажет ” деген ой тудыратындай, оны ынталандыратындай жағдай жасауға  тырысу.

Өз практикамызда оқушылардың өзіндік, танымдық іс- әрекетін қалыптастыруда  деңгейлік тапсырмаларды пайдалану керек. Деңгейлік тапсырмалар бойынша  оқушылар  өзін -өзі  таниды, өз бетінше  жұмыс істеп,  білімін жетілдіру үшін ізденеді. Деңгейлік  тапсырмалар  арқылы баланың  қабілетіне, шама-шарқына, мүмкіндігіне қарай  жұмыс жүргізіп,  дамыту. 

Лекция№4

Ќоѓамды аќпараттандыру жєне оныњ жалпы білім беру ж‰йесіндегі алатын орны мен ролі.

1.Аќпараттыќ  мєдениет

2.Аќпараттыќ  мєдениет мазм±ныныњ негізгі  компоненттері    

Пайдаланылатын  әдебиеттер:

1. Информатика негіздері. Журнал 2000 ж
2. Информатиканы оқыту әдістемесі. Халықов Алматы 2000 ж

Ќосымша:

1. Софронова Н.В.  Теорія и методика обучения інформатики М. Высш.ш. 2004ж.
2. Ѓалымжанова М. Аќпараттыќ коммуникациялыќ технологияларды пайдалану арќылы білім беру дењгейін кµтеру.Інформатика негіздері журналы №3 2006ж.
3. Балапанов , Бµрісбаев Б., Мадьярова Г. Жања аќпараттыќ технологиялар Алмати 2000ж.

Лекция мєтіні

 

1. Қазіргі   кезеңде біздің еліміз бүкіл  әлемдік информациялық кеңістікке  белсенді түлде кірді деп айтуға  болады. Оның ертеңі қалай болмақ ? біздің қандай информациямен  кіреміз, не аламыз? Алғашқы жасалынған  қадамдар жоғарыда айтылған кері  әсерлердің  де жеткілікті екенін көрсетіп жатыр.   Осындай мәселелерді шектеулермен тосқауыл қою арқылы жүзеге аспайды ол үшін бізде “талғамдық  мәдениетті ”  қалыптастыру керек.  Яғни информациялық аймақтағы  құндылықтарды бағалай білетін әр адамның  моральдық  деңгейін биіктететін   Информациялық мәдениет қалыптастыратын тәбие беруіміз керек.

“Информациялық  мәдениет ” дегеніміз тек  компютермен  дұрыс жұмыс істей білу емес, кез-келген информация  көзін анықтамалықтарды , сөздіктерді , энциклопедияларды, теледидар бағдарламаларын т с с  дұрыс пайдалана білу деген сөз “Информациялық мәдениет ”  - бұл әңгімелесе білу теледидар хабарын (интернетті) талғамды түрде қарау немесе қарамау  алынған   мәліметтерді  ой елегімен өткізіп , талдай білу және өзгелердің  “еркіндігіне ” әсер ететін жағдайларда,   өз                       “ еркіндігінде ”  шектей ділу.

   Нақты  бір техникалық құралмен жұмыс  істеуді   жұмыс орынында  отырып  келген уақытта үйренуге болады, ал адамның жас шағында жетілдірілмеген ойлау қабілеті  сол қалпында қалып қоятыны белгілі. “Информациялық мәдениетті ” тәрбиелемей кешігу деген адамның ойлау қабілетінің дер кезінде жетілдірмеу  сияқты, ол өмір бойы кешігумен бірдей.  Сондықтан қазіргі информациялық  қоғамдағы өмірге балаларды дайындау үшін олардың  тек логикалық, ойлау қабілетін, анализ (өзара байланысын айқындау ұйымдастыру принцпін ұғыну )  және синтез ( жаңа схемалар , құрылымдар мен модельдер құрастыру)  жасау мүмкіндіктерін ғана дамытып қоймай, қазіргі кездегі оқыту процесінің ең маңызды бөлігі  информациялық мәдениет  элементтерін бойларына сіңіріп, ұғынуы керек.

2. Информацияны  оқытудың 2 түрі қарастырылады  ( бағыты, аспектісі )  технологиялық   мұнда информатика қазіргі кезде алдыңғы қатардағы информациялық технологияларды  дамытуға мүмкіндік беретін білім потенциалын  қалыптастыру құралы ретінде қарастырады:

жалпы білімдік мұнда информатика логикалық  ойлау қабілеттін жетілдіру , талдай білу,  обьект болмысын, қатынасын анықтау әрекет ету жоспарын сипаттау және логикалық тұжырым жасау  құралы ретінде қарастырады: 

 Орта мектепке  арналған “ Информациялық мәденит   негіздері  ” курсы теориялық  информацияны әлеуметтік информатиканы  және информациялық технологияларды  біріктіруі тиіс, бұл оқушыларға  компютерді пайдалануға үйрену және де әр түрлі пәндерді оқып үйрену кезінде қолданылады. Және басқа информациялық технологиялық тәсілдерді игеру мүмкіндігін береді. Сонымен , бұл курста осы технологиялық және жалпы білімдік екі аспект логикалық түрде біріктіріледі.информатиканы ғылым ретінде оқып үйрену информациялық технологиялар мен информациялық мәденитті қатарластыра оқып үйренуден тұрады.

3. Информациялық  теориялық   негіздері.

Курсты игеру  кезінде адамзаттық білім негіздеріне қатысты информатиканың математикалық негіздерінің негізі  фрагменттері көрнекті графикалық және кеңістіктегі  бейне түріндегі ( үш өлшемді) беріледі. Бұл процес бастауыш мектептің оқыту форматымен толық қамтылады деуге болады. Математикалық бастауыш мектептегі  информатикалық бөлімдері математиканың басқа бөлімдері  мен тығыз байланыста болып, оларды оқып үйрену  ісін сүйемелдейді.  Математикалық білім ауырлық центрның информатика обьектілілері  мәселелеріне қарай аздап ығысуы  математика ғылымы дамуының заңды жалғасы болып табылады. Информатиканың математикалық негіздері көптеген жағдайларды балалардың жалпы білімді игеруімен саналы түрде қарым-қатынас құру мүмкіндіктері қалыптастырудың  табиғи тәсілі бола алады.

Курстық ғылыми мазмұны теориялық информатикаға негізделіп, ол информатикалық мәденитпен информатикалық ойлау қабілетінің  негіздерін тұрғызады. Теориялық информатиканы ғылым ретінде маңыздылығы компютерді оқып үйрену шеңберінен шығып кетеді: оқушылар информатикалық мәдениет негізінде жатқан (компютерге қатысты болуы міндетті емес) бір сыпыра илгері  ұғымдарды игереді .

 Теориялық  курсты құрастыру негізі ретінде  бірнеше қағидалар (принцптер)  алынған. Мұғаліммен оқушыға бірдей  түсінікті түрде берілген айқын  ой ережелері .

Оқыту процесінде қолданылатын графикалық және кеңістікте бейнеленген обьектілер формалды түрде жаттап алуға арналған анықтамалар емес, нақты графикалық мысалдар  арқылы  берілген қазіргі компютерлік математиканың негізгі түсініктері жиынын енгізу.

  Математикалық  конструкция  нақты қолданылудың негізгі аймағы  болып  табылатын адамдардың табиғи негіздері.

 Ақпарат  мәдениет әлемдік педагогика  саласында білім беру мен жас  жеткіншектерді тәбиелеумен иновациялық  технологиялары өмірге келіп  мектеп тәжірбиесіне еніп жатыр.  Солардың бірі  ақпараттық технологиялары. Біздің елімізде орта білім жүйесін ақпараттандыру  жөніндегі өз мемлекеттік  бағдарламасын қабылдап,  оның алғашқы сатысында (2000-2002) мектептерді жаңа дербес компютермен жабдықтап шықты. Енді қоғамызда үлкен мөлшердегі қилы ақпаратты қабылдап оны жылдам өңдеу ісіне әрбір адамды бірнеше кезекте жастарды дайындау қажеттілігі туындап отыр.

 

 

Лекция  5 

Оќу маќсатындаѓы компютерлік программалар

Жоспар:

1Презентация технологиясы.

2.Компьютерді моделдеумен  жұмыс істеу.

3.Дистанциялық оқыту.

 

Пайдаланылатын  әдебиеттер:

1.Информатика  негіздері. Журнал 2000 ж

2.Информатиканы  оқыту әдістемесі. Халықов Алматы 2000 ж

3.Софронова  Н.В.  Теорія и методика обучения  інформатики М. Высш.ш. 2004ж.

4.Ѓалымжанова  М. Аќпараттыќ коммуникациялыќ технологияларды пайдалану арќылы білім беру дењгейін кµтеру.Інформатика негіздері журналы №3 2006ж.

5. Балапанов  , Бµрісбаев Б., Мадьярова Г. Жања  аќпараттыќ технологиялар Алмати 2000ж.

Ќосымша:

1. Ахметов Б. Жоғарғы оқу орнының  ақпараттық мәдениетін қалыптастыру тәсілдері ИН №2, 2004
2. Смағұлова Б. Информатика пәнін оқытуда оқушылардың ақпараттық мәдениетін қалыптастыру тәсілдері ИН №2, 2004 ж.
3. Халыкова К. Информатиканы оқыту әдістемесі. – Алматы:»Білім» 2000ж.
4. Беркінбаев К. Информатика. Оқулық. – Алматы : «Заң әдебиеті» 2005ж.
5. Компютер для  всех. – М: Наука 1987г.

 

 

 

Лекция мєтіні

 

Ең тиімді технологияға мыналарды жатқызуға болады.Ол презентациялы технология .Ол бір жағынан оқушыларға  жаңа материалды  көрсету құралы болса, екінші жағынан  мұғалімдерін  осы материалды дайындауды  және оны  қолдану процесін  жеңілдетеді.Алдын ала жүргізілген тәжірбиелер , презентациялар технологиясын пайдалану,баланың оқуға деген ынталығын арттырып ,сабақтың қызықты өтуін қамтамассыз етеді.Оған дайындалу мерзімін де қысқартады.Ең бастысы  мұғалімді  жаңа  ақпараттық технологияны,  оқыту технологияларды дайындайды.Мектептің жергілікті компьютер желісі болуы және бұл желіні  интернет жүйесіне қосуы ,мұғалімнің жұмысын біріктіре отырып дайындауға мүмкіндік беріп ,сабақ берудің жаңа технологияларын игеруге     ісін  оқытушының өздеріне  өте қызықты етіп көрсетеді.Үлгерімді тексеру және оқушының  білімін жетілдіру , технологияларды осы мақсатта пайдалану .

Біріншіден,оқытушының жұмыс өнімділігін арттырып  ,оқу  нәтежесін тексеруге  көбірек уақыт бөлуге көмектеседі.

Екіншеден,объективті түрде қадағалай отырып,балалардың алған білімін бағалауды жүзеге асырады.

Үшіншіден ,бақылау  технологиясына    ғылыми          элементтер енгізіп ,кейінде пайдалануға  болатындай етіп білім  мекемелерінен алынатын нақты түрде стандарттау технологияларын айтуѓа негіз болады.Бұл процесс негізі мыналар:Мұғалім тексеру туралы толық ақпарат ала отырып ,қателеріне байланысты  қағазға жазылған тапсырма бере алу.

Өзі игерген  теориялық  білімін практикада қолдану.Модельді пайдалануға тиісті ең  басты шарт,ол құралдардың оқыту есептеріне сай келуі .Модельді құрал ретінде пайдалану дегеніміз не? Оқыту жүесіндегі көптеген есептер қолмен есептеу арқылы шығару үшін компьютерді де пайдалануға болады. Ақпараттық коммуникациялы  технологияларсыз  ешқандай жұмыс атқаруға болмайды.

1. Ақпараттық коммуникациялық технологияларын құралдар компьютерлер телекомуникациялық  мультимедия құралдары және ғылыми негізделген тәсілдер арқылы  білім алу.Қазір осы технологиялар кеңіне тараған .Ол сырттай оқу жүйсінде альтернатива ,яғни қосымша роль атқарып келеді.

Дистанциялы оқытудың артықшылықтары:

1. Компьютерлік телекомуникациялар  оќу материалын  тыњдаушыларѓа жылдам жеткізеді.
2. Телекомуникациялыќ конференциялар арќылы наќты уаќыт режимінде студенттердіњ м±ѓаліммен с±хбаттасуына ±йымдастыра алатын вертуальды класс асау м‰мкіндігі.
3. АКТ-ныњ барлыќ ќуатын оќытуѓа ,оќушылармен кері байланыс жасауѓа пайдалануѓа болады.

Б±л технологиялардыњ  біздіњ елімізде кењ таралуы туралы айту єрине ертерек .¤йткені ,толыќќанды дистанциялыќ оќыту арќылы айту ‰шін оќу орындарында жєне оќушылардыњ ‰йінде жаќсы техникалыќ жєне программалыќ ќ±ралдар болуы тиіс.Байланыс программалардыњ да сапасы жоѓары  болуы тиіс.Бізде ол жаѓы єзірше єлсіз.

Оќытудыњ жања технологияларын жасауда  екі  жолды кµрсетуімізге болады.

• Алѓашќы тєсіл ,оќу процесінніњ  ажырамас бµлігі болып табылады.
• Жања аќпараттыќ технологиялар ќ±ралдары кењінен пайдаланыланѓанды ±сынады.

Екі т‰рлі сабаќ  µткізу ќарастырылѓан:

1.Жай сабаќ.

2.Алдыњѓы сабаќтыњ нєтежесі бойынша ж‰ргізілетін лабороториялыќ проктикумдар.

Б±л тєсілді  оќушылар ж±мысын зерттеу жєне шыѓармашылыќ компоненттеріне баса назар аударады.

Осы тєсілдердіњ  кемшіліктері:

• Арнайы кєсіби ±жымныњ осындай кешендерді ,  кєсіби    кешендерді ,кєсіби ±жымныњ ѓылыми т±рѓыдан ќарастырып жасау  ќажеттілігі.
• Олардыњ техникалыќ жєне программалыќ жабдыќтарыныњ болуына аса тєуелділігі.
• Осындай кешендердіњ таралу механизмініњ болмауы.

 

 

Лекция  6.

Информатиканыњ  фундаментальні негіздері

Жоспар:

1.Информатиканың фундаменталъды негіздері .

2. Информатика  және диалектика

 

Пайдаланылатын  әдебиеттер:

1.Информатика  негіздері. Журнал 2000 ж

2.Информатиканы  оқыту әдістемесі. Халықов Алматы 2000 ж

3. Софронова  Н.В.  Теорія и методика обучения  інформатики М. Высш.ш. 2004ж.

4. Ѓалымжанова  М. Аќпараттыќ коммуникациялыќ  технологияларды пайдалану арќылы  білім беру дењгейін кµтеру.Інформатика  негіздері журналы №3 2006ж.

5.Балапанов  , Бµрісбаев Б., Мадьярова Г. Жања  аќпараттыќ технологиялар Алмати 2000ж.

Ќосымша:

6. Ахметов Б. Жоғарғы оқу орнының  ақпараттық мәдениетін қалыптастыру тәсілдері ИН №2, 2004
7. Смағұлова Б. Информатика пәнін оқытуда оқушылардың ақпараттық мәдениетін қалыптастыру тәсілдері ИН №2, 2004 ж.
8. Халыкова К. Информатиканы оқыту әдістемесі. – Алматы:»Білім» 2000ж.
9. Беркінбаев К. Информатика. Оқулық. – Алматы : «Заң әдебиеті» 2005ж.
10. Компютер для  всех. – М: Наука 1987г.

 

Лекция мєтіні

 

Біздің еліміздегі ақпарттарды оқытудың әдістемелік  жүиенің дамуы.