Үстеме шығындар есебі

Автор работы: Пользователь скрыл имя, 26 Февраля 2013 в 15:00, курсовая работа

Описание

Қазіргі басқару есебі шығындарды басқаруды қаржылық жауапкершілік орталығын бюджеттендіру және басқару негізінде жүзеге асыруды көздейді. Соған байланысты кәсіпорында әр қаржылық орталыққа жеке бюджет жасалады. Қаржылық орталықтың бюджеттері кәсіпорын бюджетіне бірігеді.

Содержание

Кіріспе.

Үстеме шығыстардың жалпы сипаттамасы және құрамы.

Үстеме шығыстардың есебі.

Үстеме шығыстарды бөліп тарату.

Үстеме шығыстарды басқару есебі.

Қорытынды.

Қолданылғын әдебиеттер тізімі.

Работа состоит из  1 файл

AIGERIM b.e..doc

— 353.00 Кб (Скачать документ)

Әдетте, компаниялар үстеме шығыстарды тура шығындар баптары негізінде қорларды алу үшін бөледі. Бұл әдіс өнім түрлері мен өнімнің өзіндік құнын анықтауда басқа да шығындар үшін қолданылады.

Үстеме шығыстарды толық  бөлудің негізделген әдістемесі:

 

А өнімі

В өнімі

С өнімі

Барлығы

Сатылған бұйым (дана)

100

100

100

 

Бұйым бағасы

10

20

15

 

Сатылуы

1 000

2 000

1 500

4 500

Негізгі өндіріс материалдары

250

300

300

850

Өндірістік жұмыскерлердің еңбек шығындары

200

700

500

1 400

 

14,3%

50%

35,7%

100%

Барлық тікелей өндірістің шығындары

450

1 000

800

2 250

Өндірістік үстеме шығыстар

100

350

250

700

Жалпы табыс

450

650

450

1 550

Сатудан жалпы табыс %

45%

33%

30%

34%

Зерттеуге кеткен шығындар

     

600

Сату бойынша шығыстар

     

400

Әкімшілік шығыстар

     

500

Барлық шығыстар

214

750

536

1 500

Таза пайда

236

-100

-86

50

Таза пайдадан алынған %

24%

-5%

-6%

1%


Үстеме шығыстарды бөлуде шекті шығындарды есептеу  әдісі.

Тікелей шығындар негізіндегі  есеп өнімге барлық өндірістік шығындарды, тұрақты және ауыспалы шығындарды жатқызады. Егер есептеулерді шекті шығындар негізінде қарастыратын болсақ, онда өнімге тек қана ауыспалы өндірістік шығындар жатқызылады.

 

А өнімі

В өнімі

С өнімі

Барлығы

Сатылған бұйымдар(дана)

100

100

100

 

Бұйым бағасы

10

20

15

 

Сатылуы

1 000

2 000

1 500

4 500

Негізгі өндірістік материалдар

250

300

300

850

Өндірістік жұмыскерлердің еңбек шығындары

200

700

500

1 400

Барлық ауыспалы шығындар

450

1 000

800

2 250

Сату-ауыспалы шығындар

20%

44%

36%

100%

Маржиналды табыс

550

1 000

700

2 250

Маржиналды табыс %

55%

50%

47%

50%

Өндірістік үстеме шығыстар

140

311

249

700

Зерттеуге кеткен шығыстар

120

267

213

600

Сату бойынша шығыстар

80

178

142

400

Әкімшілік шығыстар

100

222

178

500

Барлық шығыстар

440

978

782

2 200

Таза пайда

110

22

-82

50

Таза пайдадан алынған %

11%

1%

-5%

1%


Бұл мысалдан А өнімінің маржиналды табысының процентінің жоғары екендігі көрінеді. Сондықтан да барлық қорларды А өнімін өндіруге жұмсалған қолайлы. Бұл А өнімінің сапасын жоғарылатады. Бұндағы С өнімі табыссыз болып табылады. Қысқа мерзімде шекті шығындарды есептеу әдісі қысқа мерзімдегі баға белгілеуді анықтайды.

 

Шығындарды  көпдеңгейлі есептеу әдісі.

Шығындарды көпдеңгейлі  есептеу әдісі үстеме шығыстарды өнімдердің шағын топтарын құндық деңгейі  бойынша бөледі. Бұл әдіс үстеме шығыстарды екі категория бойынша ажыратады:

  • топ бойынша бөлінетін
  • топ бойынша бөлінбейтін.

Шығындарды көпдеңгейлі  есептеу әдісіне мысал.

 

А өнімі

В өнімі

С өнімі

Барлығы

Сатылған бұйымдар (дана)

100

100

100

 

Бұйым бағасы

10

20

15

 

Сату бағасы

10 000

2 000

1 500

4 500

Негізгі өндіріс материалдары

250

300

300

850

Өндірістік жұмыскерлердің еңбек шығындары

200

700

500

1 400

Тікелей ауыспалы шығындар

450

1 000

800

2 250

Өндірістік үстеме шығыстар

140

311

249

700

Сатылған тауарлардың  өзіндік құны

590

1 311

1 049

2 950

Жалпы табыс

410

689

451

1 550

Сатудан түскен жалпы  табыс %

41%

34%

30%

34%


 

 

 

 

А және В өнімдерінің  тобы

С өнімінің тобы

Барлы ғы

Жалпы табыс

1 099

451

1 550

Зерттеуге кеткен шығыстардың  өзіндік құнға апарылуы

250

0

250

Сату бойынша шығыстардың  өзіндік құнға апарылуы

300

50

350

Өнім топтары бойынша  жалпы шығыстар

550

50

600

Аралық табыс

549

401

950

Сату бойынша аралық табыс %

55%

27%

21%

Зерттеуге кеткен шығыстардың  өзіндік құнға жатқызылмағаны

258

142

400

Әкімшілік шығыстар

322

178

500

Таза табыс

-31

81

50

Таза табыс бойынша %

-1%

5%

1%


 

Қазіргі басқару есебі  шығындарды басқаруды қаржылық жауапкершілік  орталығын бюджеттендіру және басқару  негізінде жүзеге асыруды көздейді. Соған байланысты кәсіпорында әр қаржылық орталыққа жеке бюджет жасалады. Қаржылық орталықтың бюджеттері кәсіпорын бюджетіне бірігеді.

Кәсіпорын үстеме шығыстарының есебін жүргізуде келесідей мәселелерді  шешеді:

  • Негізгі үстеме шығыстардың пайда болу көздерін анықтау;
  • шығындарды азайту себептерін анықтау;
  • Үстеме шығыстардың сметасы мен бюджетін жасау үшін негізгі көрсеткіштерді анықтау;
  • Үстеме шығыстардың динамикасын бақылау;

Үстеме шығыстарды бөлуді басқару шешімдерін қабылдау тұрғысынан қарастыратын болсақ, онда келесі негізгі  мәселелер туындайды:

1. Өндірістің табыстылық  бағасы мен әрбір өнімді өткізу деңгейі;

2. Компанияға қай өнім  түрі көбірек пайда түсіреді;

3. Шығарылатын өнім  ассортиментін өзгерту туралы  шешім қабылдау; Үстеме шығыстарды  басқару есебін бақылаудың бір  нұсқасы АВС-талдау бойынша жүргізіледі.Бұл  әдіс неғұрлым қарапайым, әрі жеңіл. АВС-талдау әдісі үстеме шығыстарды таратуда келесі принципке сүйенеді: шығындардың пайда болу көздерінің аз ғана мөлшері салыстырмалы түрдегі шығындар құнының көптігін көрсетеді.

Кәсіпорынның үстеме шығыстарының бір бөлігі, мысалы, негізгі  қорлардың амортизациясы өндірістік қуаттылыққа байланысты болады. Бұндай шығыстар өндіріс және өткізу көлемінің өзгерісіне тәуелсіз тұрақты болып қала береді. Үстеме шығыстардың есебі көп жағдайда өзіндік құнды есептеу әдістемесінің өзгеруімен шешіледі. Көптеген кәсіпорындар өнімнің өзіндік құнын есептегенде шығыстарды тұрақты және ауыспалы шығыстарға апарады. Бұдан ауыспалы шығындар басқарушылық өзіндік құнды құрайды, ал тұрақты шығыстар кезең шығыстары ретінде есептен шығарылды.

 

АВС-әдісінің негізгі қадамдары:

  1. Өндірістің жалпы процесін жеке функцияларға бөлу;
  2. Үстеме шығыстарды қызмет түрі бойынша бөлу;
  3. Шығын тасымалдаушыларды таңдау;
  4. Шығын тасымалдаушылардың үстеме шығыстарын бөлу;

 

Есептеу үшін қажетті  ақпараттар:

Өнім

А

В

С

Барлығы

Өндіру көлемі (дана)

90 000

30 000

15 000

135 000

Бірлікке шаққандағы:

       

Материалдар (дана)

10

7

14

1 320 000

Материалдар (тенге)

30

40

15

4 125 000

Жұмыс сағат

2,5

3

1,5

337 500

Машина сағат

5

3

7,5

652 500

Еңбек төлемі (тенге)

20

30

10

2 850 000

Өндірістік циклдар саны

5

10

50

65

Жеткізу саны

18

7

50

75

Заказдар саны

50

70

700

820

Мәміле саны

45

25

60

130


 

Өнім

А

В

С

Барлығы

Үстеме шығыстар

       

Жинау

     

75 000

Машиналық өңдеу

     

1 000 000

Заказдарды алу

     

900 000

Жинақтау

     

650 000

Инженерлік қызмет көрсету

     

750 000

       

3 375 000


 

Үстеме шығыстарды бөліп  таратуды 2 әдіс арқылы қарастырамыз.

Дәстүрлі әдіс – шығыстарды жұмсалатын жұмыс сағаттарына байланысты бөлу.

Коэффициент келесі түрде  анықталады:

3 375 000 теңге/337 500 жұмыс  сағат=10тг/сағ.

Үстеме шығыстардың анықталуы:

А өнімі 10тг/сағ.*2,5 сағ.=25 теңге

В өнімі 10тг./сағ.*3 сағ.=30 сағ.

С өнімі 10тг./сағ.*1,5 сағ.=15 сағ.

 

Өнім

А

В

С

Материалдар (теңге)

30

20

15

Оплата труда (теңге)

20

30

10

Үстеме шығыстар

25

30

15

Әкімшілік шығыстар

15

100

40


 

АВС әдісі.

Бүкіл өндіріс процесін бес түрлі қызмет түріне бөліп, үстеме шығыстарды бес категорияға жинақтаймыз.  Бұл арқылы шығындар тасымалдаушыға байланысты бөлу коэффициентін анықтауға  болады.

 

Жинақтаушы  шығындар коэффициенті

Жинақтау  шығындары/Өндіріс циклдары

75 000/65 000

1 153,85

Машиналық өңдеуге шығындар коэффициенті

Машина шығындары/Машина-сағат

1 000 000/652 500

1,5326

Заказ алу бөлімшелерінің шығын.коэффициенті

Заказ алу бөлімінің  шығыстары/Заказдар саны

900 000/820

1 097,56

Орамаға кеткен шығындар коэффициенті

Орамаға кеткен шығынлар/Жеткізу  саны

650 000/75

8 666,67

Инженерлік шығындар коэффициенті

Инженерлік шығындар/Өндіріс  берілімдерінің саны

750 000/130

5 769,23

Информация о работе Үстеме шығындар есебі