Қазақстан Республикасында туризмді дамыту болжамы

          Тарихи және мәдени байланыстар,  туризмді дамыту бағыттары туралы  елшілік материалдарымен танысқанымызда, Үндістандағы туристік маршруттар Дели, Агра, Гоа, Варанаси, Мумбай, Джайпур сияқты тарихы да, мәдениеті ежелден қалыптасқан елді мекендерді көктей өтетініе байқадық. Бір ғана Тәж – Махалға жылына 2 миллион турист келіп – кетеді екен.

          Туристік индустрия саласында  бұл мемлекет айта қаларлықтай  көмек көрсетіп отырады. Мемлекеттік  туристік офистердің Үндістандағы  саны 21 болса, шетелдердегі өкілдіктердің  саны 17 көрінеді. Бұл тізімнің ішінде  бұрынғы Кеңес Одағы республикаларынан тек Ресей бар.

          Орталық Азия мен Үндістанның  арасындағы рухани сабақтастықтың  материалдық белгісі – Нью-Делидің Үндістан ұлттық мұражайындағы Аурелл Стейннің коллекциясы. 12 000 заттан тұратын бұл жиналымда тек Орталық-Азия бұйымдары ғана бар. Реті келгенде осындағы бізге қатысты көне кітаптардың, ежелгі мүсіндердің көшірмесін туған топыраққа жеткізуге болар.

          Ендеше, ұлы Мұхтар Әуезов, кейіннен  Әнуар Әлімжанов салған жолды  жетімсіретпей, Үндістан бізге,  бізден Үндістанға тартар маршруттарды кеңейте түскен жөн.

          Қазақстан туризм саласында дүниежүзілік  тәжірибені, ғалымдар болжамын ескере  отырып, төл туристік бизнесін  жедел тамытуға күш салуы тиіс. Жалпы, тарихи, мәдени байланыстар  халықтың пиғылын, мемлекет азаматтарының  ой - өрісін көрсетеді. Тарихи мұрағаттар да, туристік бизнес те болашақта қызмет етеді, стратегиялық идеяларды жүзеге асыруға тартылар көпір болады.

          Кластер – бір – біріне жақын орналсқан, біріне – бірі байланысты, өзара шаруаларын  толықтыра алатын, белгілі бір салаларда еңбек ететін кәсіпорындар мен ұйымдар тобы. Қолда бар мәліметтерге қарағанда, ел экономикасын дамытуға туристік кластер де қомақты үлес қоса алады, өйткені, бізде туризмнің мәдени – танымдық, экономикалық, іскерлік, сауықтыру бағыттарындағы түрлері де дамып келеді. «Маркетинг және талдау орталығы» мен америкалық «Austin Associaties» және «Economic Competitiveness Group» компаниялары бірлесіп, Индустрия және сауда министрлігінің Сауда және туризм қызметін реттеу комитеті өкілдерінің қатысуымен туристік кластер жобасының алғашқы нұсқаның жасаған еді. Ал ел экономикасын кластерлік басқару туралы қабылданған жаңа жобаға келсек, оның негізгі мақсаты еліміздің өндеуші салаларын тұрақты түрде дамыта отырып, бәсекеге қабілеттігін арттыру шараларының жоспарын жасау болып табылады. Соның нәтижесінде жаңа жұмыс орындарын көбейтуге, өткеру нарығы неғұрлым қажетсінетін тауарларды экспортқа шығаруға, мұнай өндіруге тәуекелділікті азайтуға, елімізде дамыған салалық кластерлер қалыптастыруға қол жеткізу сияқты ауқымды міндеттер орындалуы тиіс.

          Жақында Индустрия және сауда  министрлігінің Сауда және туризм қызметін реттеу комитеті Мемлекет басшысының Қазақстан халқына Жолдауында туризм саласына қатысты қойған міндеттерді іске асыру мақсатында туризм дамытуға мүдделі өзге де министрліктер мен ведомстволармен бірлесіп Үкімет жанындағы туризм жөніндегі кеңеске арнайы жоспар мен туристік кластер жобасын ұсыну керектігі жөніндегі шешім қабылдады. 

          Бүгінде туризм – қай елде болсын бәсекеге қабілетті, қаржыны  көп талап ететін сала болып табылады. Сол үшін барлық елдер оған қаржыны аямай төгіп жатыр, бұл сайып келгенде мемлекеттің имиджін қалыптастыру үшін жұмсалып жатқан нәрсе ғой, яғни Қазақстанның шетелдерге қалай насихатталып жатқандығы. Қазір біздің ел шетелдермен Бүкіләлемдік Туристік ұйыммен қарым – қатынас арқылы және өзге жеке бастамалар арқылы насихатталып жатыр. Бүкіләлемдік Туристік Ұйым – Біріккен Ұлттар Ұйымының туризмді дамыту мақсатында арнайы құрған ұйымы. Қазір еліміз аталмыш ұйыммен тығыз байланыста жұмыс істеуде. Оған мысал ретінде биылғы жылдың сәуір айында Алматыда Бүкіләлемдік Туристік Ұйымның Еуропалық комиссиясының 45-мәжілісінің өткенің айтуға болады. Бұл жиынға Еуропаның 42 елінің ұлттық туристік әкімшіліктері қатысты. Біз алдағы уақытта да Бүкіләлемдік Туристік Ұйыммен байланыс жасайтын боламыз. Өйткені, бұл еліміз үшін өте қажетті нәрсе. Қазақстан аталмыш халықаралық ұйымға 1993 жылдан бері мүше болып келеді, 2000 жылдан бері оның ұйытқы болуымен өткізілген барлық халықаралық шараларға, Берлин, Мәскеу, Лондон, Мадрид қалаларында ұйымдастырылатын халықаралық көрмелерге қатысудамыз. Осы орйда, отандық туристік ұйымдардың шетелдерге өтккізілген көрмелерге Қазақстан туралы танымдық дүниелерді апарып, насихст жұмыстарын жүргізіп жатқаның атап өткеніміз жөн. Мәселен, 2010 жылы туристік ұйымдарымыздың қызметін әлемнің 60-қа жуық елдерінің турстері пайдаланыпты. Бұл Қазақстанның әлем елдеріне ойдағыдай насихатталып жатқанын көрсетеді. Енді келесі жылы біздің ел Қытайдың Шанхай қаласында өтетін «WTF», Кореяның Сеул қаласында болатын  «KOTFA» көрмесі мен Жапонияның астанасы Токио қаласында өтетін «SATS» атты көрмеге қатысады. Ал, өіміздің Алматы қаласында мұндай көрмелер 2001 жылдан бері өткізіліп келеді. Астанада мұндай көрмелер 2004 жылдан бері өткізіле бастады. Сол кезде елордада «Астана – Leasure» атты халықаралық көрме ұйымдастырылған еді.

          Бұл көрмелерден басқа, біз  тағы мынадай үкен шараны өткізіді  жоспарлап отырмыз. Мәселен, біздің  еліміз Макао мен Сальвадорда  Бүкіләлемдік туристік ұйымның атқарушы кеңесіне мүше болуға өтініш жазған еді, егер БТҰ-ның атқарушы кеңесіне мүше болып қабылдансақ, бұл еліміздің туризмдегі имиджін арттыруға мүмкіндік береді. Тағы бір атап өтетін нірсе, осы жиында біз 2009 жылы Бүкіләлемдік туристік ұйымның Бас Ассаблеясы міжілісін Астанада өткізіге де өтініш білдірдік. Бұл жұмыстардың бәрі Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаевтің Испания Корольдігіне жасаған ресми сапарында жасала бастады. Сол кезде Мемлекет басшысы Мадрид қаласындағы ЮНВТО – ның штаб – пәтеріне арнайы барып, аталмыш ұйымның жұмысымен етене танысқан болатын.

          Жалпы айтқанда, қазіргі таңда  Бүкіләлемдік туристік ұйымның  біздің елге деген сенімі зор.  Өйткені, Қазақстанда саяси тұрақтылық  бар, халақтар арасында достық  пен ынтымақтастық қалыптасқан, одан кейін туристерді қызықтыратын тамаша жерлеріміз бар. Осының бәрі еліміздің саяси имиджін қалыптастыруға өз септігін тигізуде. Саяси имидж дегеннен шығады, қазір еліміз еліміз көптеген халықаралық беделді ұйымдардың бас қосатын жеріне айналған. Мәселен, Азиядағы ынтымақтастық және өзара сенім шаралары жөніндегі кеңестің самиттері, Шанхай ынтымақтастық ұйымының жиындары, Әлемдік және дәстүлі діңдер лидерлерінің сьезі, Еуразиялық медиа – форумның мәжілістері, бәрі-бәрі біздің елде өтеді. Бұл шаралар Қазақстанның саясы тұрақты, бейбітшіл ел екенін көрсетеді.

          Қазіргі таңда кез келген елдің  туризмдегі имиджін қалыптастыруға  ақпараттық технологиялардың әсері  көп. Біз еліміздің туризмін  дүниежүзінің туристік қызмет  көрсету нарығына наихаттау жөнінде стратегия жасағанда, ең әуелі осы мәселеге баса назар аудардық. Қазір өзінізге белгілі, коммерциялық фирмалардың шетел тұтынушыларына жарнама жасау мүмкіндігі аз. Осыған орай, Туризм және спорт министрлігі тарапынан елімізге ең көп туристер келетін Батыс елдеріне насихаттау мақсатында жұмыс істеп жатыр. Мәселен, қазір Қазақстан жөнінде BBC,CNN, Euro News телеарналарында бейнероликтер көрсетілуде. Онда еліміздің туристік мүмкіндіктері насихатталуда.  Осы жұмысқа қатысты біз тағы туризм және спорт министрлігінің шетелде өкілдіктерін ашуды жоспарлап отырмыз. Бұдан басқа министірлік елімізді дүниежүзіне насихаттау мақсатында баспасөз турын ұйымдастыруды қолға алып жатыр. Жақында Туризм және спорт министрлігі мен Бүкіләлемдік туристік ұйымның мұрындық болуымен елімізде екінші рет «Press tour to Kazakhstan» атты баспасөз туры болып өтті. Мұндай шараны біз әдейі өткізіп отырмыз. Өйткені, қазір әлемнің көптеген елдері осындай шара арқылы өз елдерін жақсы насихаттап келеді. Бұл жолы біздің елге Ұлыбританияның «CNN Traveller», «The Guardian» атты ақпарат құралдарымен бірге Германия, Испания, Португалия, Нидерланды мен Грекие елдерінің журналистері келіп қайтты. 

         

 

         

 

 

 

 

         

 

     

 

 

 

БӨЛІМ  2. ТУРИСТІК БИЗНЕСТІҢ ОТАНДЫҚ  ШЕТЕЛДІК ТӘЖІРИБЕСІНЕ САЛЫСТЫРМАЛЫ ЭКОНОМИКАЛЫҚ ТАЛДАУ

2.1 “Kami travel”  туристік фирмасының қалыптасуы

 

          Соңғы жылдары туризмнің барлық түрі дүниежүзі елдерінің артықшылықты шаруашылық саласы болып табылады. Қазіргі уақытта, туризм миллиондаған адамдардың күделікті өміріне кірді. Туризм ісін ұйымдастыру нарық экономикасымен үздіксіз байланыста, себебі қазіргі заманның туристік индустриясы ең жоғары табысты салалардың бірі болып табылады. Бүкіләлемдік туристік ұйымның (ВТО) мәліметі бойынша соңғы он жылда туризм табысы әр жыл сайын 7,9% - ке өсті, ал туристік табыс санының орташа өсуі 4,5% өсті. Белгілі бір елдердің табыстылығының өсуі жүз пайызды құрайды. БТҰ (ВТО) – ң болжамы бойынша, туризмнің дамуының көрсеткіштері үнемі өсуде. 2013 жылы туристер саны 1млрд адамға жетеді, ал 2020 жылы – 1 млрд 600 млн адамға өседі деп болжалады.

          Туристік іс – жеңіл емес  және бірден жоғары таббысты  әкелетін іс емес. Бірақ, оның  артықшылығы бар – ол адамның  тұрақты баратын жерлері, ұшу  күні мен уақытын алдын ала біледі.

          Егер, өзінің  барлық қимылдарын, яғни бағытты таңдаудан бастап, жарнамалық компанияға дейінгі іс - әрекеттерді ертерек есептеп, сонымен бірге бюджетті қатаң ұстау арқылы және кенет жағдайлардан шарттын бұзылуы кезінде сасып қалмайтын болса, жолпарланған табысқа жетуі әбден мүмкін.

          Бірінші,  бұл қызмет түрі маусымдық  сипатта болғандықтан, әр маусымға («қыс демалыстарын» ұсыну, басқа  қызмет түрлерін түрлерін табу) жәке бағдарламалар құру қажет.

          Екіншіден,  туристік сапар – бұл адамның адамның бірінші ретті қажеттілігі емес және халықтың табыс деңгейіне тікелей байланысты болады. Сондықтан турды қалыптастыруда бағдарлы болуы қажет.

          Үшіншіден,  біздің мемлекетімізде сыртқы  туризм басым екендігі белгілі  және ол мемлекеттің бюджетіне әсерін тигізеді, сондықтан демалыстың ыңғайлы шарттарын құрып, мемлекетімізге сырттан туристерді тарту бойынша шараларын мақсатты түрде жүзеге асыру қажет.

          Ұлттық өмірде туризм, аз дегенде  басқа да экономикалық және  әлеуметтік қызметтер сияқты өндірістік мәнге ие. Қазақстан танытуда, оқуда, демалыста, қатынастар жасау мен көңіл көтері үшін, тұрғындары мен оның қонақтарымен оның қажеттіліктерін қамтамасыз ететін табиғи және мәдени ресурстарға бай болып келеді. Сондықтан, біздің турагенттіктер өз жеріміздегі туризмді жаулап алуға кірісті. Сонымен қатар, « Kami travel » туристік фирманың негізгі мақсаты саяхатты, экскурсияларды, жорықтарды ұйымдастыру мен жүргізу, өткізілетін іс – шараларына қатысуына адамдардың максималды санын тарту, туристерді жоғары сапалы қызмет көрсетуде іс – шараладың танымдылық, тәрбиелік, сауықтыру құндылықтарымен қамтамасыз ету, сонымен қатар шаруашылық – қаржылық қызметке және адамдардың қауіпсіздігін көрсететін талаптардың орындалуын қадағалау.

Ж.Ш.С. “Kami travel” 2003 жыл  құрылған. Мемлекеттік лицензиясының  берілген күні 10 желтоқсан, 2003 жыл. Осы қысқы уақыт аралығында Қазақстанның туристік нарығындағы мамандандырылған және алдағы қатардағы туристік қызмет көрсетулердің бірі болып табылады.

“Kami travel” тур фирмасының шығу тегі “Kami” – Камилла атты есіммен, “travel” – саяхат дегенмен байланысты. “Kami travel” тур фирмасында білікті мамандар жұмыс атқарады және олардың әр қайсысы туризм саласындағы жоғары класс және өз істерінің мамандары.

Заңды мәртебесі. Жарғылық қор

  Кәсіпорыннң ұйымдастырушылық  – құқықтық формасын тандау мәселесін шешу барысында, біз жауапкершілігі шектеулі шаруашылық қоғамдастықта тоқтадық. Неге?

Себебі, бұл нарықтық қатынастар шарттарында – ең икемді форма болып табылады. Ең алдымен, жауапкершілігі шектеулі серіктестік (ЖШС) ұғымын ашып көрсетейік.

ЖШС – бұл құрылтайшысы жеке немесе заңды тұлға болып  табылатын кәсіпорын. Мүліктің құру көзі – қатысушылардың қосқан үлесі  болып табылады. Міндеттемелер бойынша  жауапкершілікті барлық қатысушылардың үлесіне байланысты мойындайды және қоғам міндеттемелеріне жауап береді.

Жарғылық капиталдың минимальды көлемі 500 М.Р.П – ден (1 М.Р.П= 1092 теңге) жоғары, яғни 546000 теңгені  құрайды. Бұл ақша сомасы бізге лайықты  болып келеді, жұмысшылар саны 30 –  дан аспауы керек.

 Құру уақытында  қоғамның жарғылық қорға құрылтайшылардың үлес көлемі келесіні құрайды.

1-Кесте.Қоғамның жарғылық қорға құрылтайшылардың үлес көлемі

№	Аты – жөні	Қор көлемі, тг	Пайыз есебімен	Бөлігі
1	Ауызбаева Г.С	15.000000	50%	2
2	Абдрахманова А.К.	15.000000	50%	2

 

2.2 “Kami travel”  туристік фирмасының қоғамдық қызмет түрлері мен мақсаты

          Туристік қызмет – туроператорлық және турагенттік қызмет, сонымен қатар саяхатты ұйымдастыру жөніндегі басқа қызмет.

          Туристік операторлық қызмет (туроператорлық  қызмет) қызметтің рсы түріне лицензиясы бар жеке және (немесе) заңды тұлғалардың туристік өнімді қалыптастыру, ұсыну, және өткізу жөніндегі қызметі.

          Туристік агенттік қызмет (турагенттік  қызмет) – қызметтің осы түріне  лицензиясы бар жеке және (немесе) заңды тұлғалардың туристік өнімді ұсыну және өткізу (халыққа сату) жөніндегі қызметі.

          Тур – туристерді орналастыру,  тасымалдау, тамақтандыру бойынша  көрсетілетін қызметтер кешені, экскурсиялық қызметтер, сонымен  қатар гид – аудармашылардың  көрсететін қызметтері мен саяхат мақсатына қарай көрсетілетін басқа қызметтер.

          Турист – жиырма төрт сағаттан бір жылға дейінгі мерзім кезеңінде уақытша болатын елді (жерді) аралап көретін және ақылы қызметпен айналыспай сол елде сауықтыру, танымдық, кәсіби – іскерлік, спорттық, діни және өзге мақсаттарда кемінде бір рет түнеп шығатын жеке тұлға.