Химия, металлургия және байыту кафедрасы

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ  ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ 

МИНИСТРІЛІГІ

 

Д. Серикбаев атындағы Шығыс  Қазақстан

мемлекеттік техникалық университеті

 

Химия, металлургия және байыту кафедрасы

 

 

 

ҚОРҒАУҒА ЖІБЕРІЛДІ

 

Кафедра меңгерушісі т.ғ.к.

Н.А. Куленова

 

 

                        «____»_________  2008 ж

 

 

 

 

ДИПЛОМДЫҚ ЖОБА

050709.31.14  ТХ

 

«ҚАЗМЫРЫШ» АҚ ӨСКЕМЕН МК БАЗАСЫНДА КАТОДТЫҚ МЫРЫШ ӨНДІРУ ЦЕХЫН ЖОБАЛАУ.

 ТАРАУ 5. МЫРЫШТЫ ЭЛЕКТРОЛИТТІК ЖОЛМЕН АЛУ БӨЛІМШЕСІ

 

 

 

 

Жетекші:

 аға оқытушы                                                                           Л.Н. Жанузакова

 

 

Студент

04- ЦМк -1 тобы

 

 «____»_________ 2008 ж                                                         А.Е. Букенова                           

 

 

 

 

Өскемен

2008

РЕФЕРАТ

 

Жоба 93 беттік түсіндірме хаттамасынан, ол 26 кестеден, 5 сызбадан және 36 әдебиеттер тізімінен тұрады.

ЭЛЕКТРОЛИЗДІ БЫЛАУ, КАТОДТЫ МЫРЫШ, БЕЙТАРАП ЭЛЕКТРОЛИТІ, ПАЙДАЛАНЫЛҒАН  ЭЛЕКТРОЛИТІ, ТОК БОЙЫНША МЫРЫШ  ШЫҒЫМЫ, ТОК ТЫҒЫЗДЫҒЫ, МАТЕРИАЛДЫҚ  БАЛАНСЫ, ЖЫЛУ БАЛАНСЫ, АЛКИЛСУЛЬФОНАТ, КӨБІК ТҮЗІЛУ.

Жұмыстың мақсаты – Өскемен  мырыш зауытындағы «Казмырыш» АҚ мырышты электролиттік жолмен алу бөлімшесінің берілген тапсырма бойынша техникалақ жобасын орындау.

Электролитке 16-30 г/т мырыш мөлшерінде поли-2-пропенамид қосу арқылы мырыштың ток бойынша шығымын 95,8 % дейін арттыруға болады, ол электроэнергияның шығынын төмендетеді.

Жобада технологиялық сұлбалардың  тандауы, материалдық және жылу балансының есептеулері орындалған және де мырыш  сульфатты ерітіндінің электролиз үрдісіндегі қондырғының қазіргі жұмыс күйі берілген және бөлімшенің негізгі мен қосалқы қондырғылары таңдалған.

Жобада технологиялық  үрдісті автоматтандыруы қарастырылған.

Ілгерлі нормалардың  шығаруы және мырыш сапасы қазіргі  дәрежеде дамуына әсер ететін шығын  коэффициенттері экономикалық есептеулер негізінде орындалған.

Жобада еңбек қорғауының және қоршаған ортаның сұрақтары  қажетті көлемінде қарастырылған.

Жобаның графикалық бөлімі мырыш зауытының жоспарының сызуынан, мырышты электролиттік жолмен алу  бөлімшесінің сызуынан, негізгі қондырғының –электролизді былауының сызуынан, электролиз бөлімшесіндегі автоматтандырудың функционалдық сұлбасының сызуынан, «ҚАЗМЫРЫШ» АҚ ӨМК бойынша мырышты гидрометаллургиялық әдіспен алудың және электролиз бөлімшесінің технологиялық сұлбалардан және де енгізуге дейінгі және кейінгі электролиттік жолмен мырышты алудың технико – экономикалық көрсеткіштерінің кестесінен тұрады. 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

МАЗМҰНЫ

 

 

               

Кіріcпе                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                               

1 Жалпы түсіндірме хаттамасы                                                                        8

1.1 Кәсіпорының қысқаша сипаттамасы                                                         8

1.2 Негізгі технологиялық және  жобалық шешулер                                     8                             

2 Бас жоспар және  көлік                                                                                   9

2.1 Құрылыс аймағының тандауы                                                                    9

2.2 Рельеф аймағының және климаттық  шарттардың сипаттамасы             9

2.3 Көлік                                                                                                             9

2.4 Жоспарлық шешімдер                                                                               10

3 Технологиялық шешулер және  ғылыми - зерттеу

          жұмыстарының талдауы                                                                                   11

3.1 Шикізат базасы және оның  сипаттамалары                                            11

3.2 Мырыш бар шикізатты өндіру  әдістері                                                   12

3.3 Істеп тұрған кәсіпорының  талдау жұмыстары                                       13

3.4 Ерітіндіден мырышты электрошөктіру үрдісі                                       14

3.4.1 Мырыш электрошөктіру үрдістің  теориялық негіздері                    14

3.4.2 Электролиз үрдісінің  технико-экономикалық көрсеткіштері            18

3.4.3 Электролиз үрдісін анықтайтын  факторлар                                         21

3.5 Мырыш алу электролизінің  тәжірибесі                                                  26

3.6 Мырыш электролизі бойынша патенттік зерттеу жұмыстарының

талдауы                                                                                                             27

          3.7 Негізгі қондырғыны тандау                                                                     31

3.7.1 Негізгі қондырғының сипаттамасы                                                      31

3.7.2 Электролизді былауларды тандау                                                        33

3.7.3 Электроқамтамасыздану көздерін және былаудың қөректі              

          сұлбасын  тандау                                                                                              34

3.7.4 Электролитті суыту үшін  қондырғыны тандау                                  34                                                                                                                                             

3.8 Технологиялық үрдісті есептеу                                                               35

3.8.1 Өнімділікті есептеу                                                                              35

3.8.2 Былаудың өлшемдерімен санын  анықтау                                           35 

3.8.3 Ток күшін анықтау                                                                                36 

3.8.4 Электролиз үрдісінің материалдық  балансы                                     

          меншікті  шығынын есептеу                                                                          37 

3.8.6 Электролизді былаудың жылу  балансы                                              51   

4 Технологиялық үрдісті автоматтандыру                                                   55

4.1 Негізгі түсіндірме                                                                                     55

4.2 Электролиз үрдісі басқару  нысан түрінде                                              55

4.3 Технологиялық параметрлер жүйесін  бақылау және реттеу                56

          5 Жобаның қауіпсіздігі және экологиялығы                                                58

5.1 Мырыш электролизі кезінде  қауіпсіздіктің жалпы сұрақтары            58

5.1.1 Цех аумағының тазалығы                                                                     59

5.1.2 Желдету                                                                                                  59

5.1.3 Жарықтандыру                                                                                      60

5.1.4 Электр кауіпсіздігі                                                                                61

5.1.5 Қорғағыш жерге қосу құрылысын есептеу                                        61

5.2 Электролиз бөлімшесінің өрт қауіпсіздігі                                             64                                                                            

5.3 Электролиз бөлімшесінен қоршаған ортаны қорғау                            64                                                                     

          6 Өндірісті ұйымдастыру және жоспарлау                                                  68

6.1 Өндірісті ұйымдастыру                                                                           68

6.2 Жұмыс уақытының жұмыс балансын  есептеу                                      72

6.3 Еңбекақының жылдық  қорының есебі                                                  72

6.4 Жобалық шешімнің экономикалық  бағасы                                           79

          7 Сәулеттік – құрылыстық шешулер                                                            90

7.1 Электролиз бөлімшедегі ғимараттар  және құрылыстар                       

          бойынша  шешулер                                                                                        90

7.2 Ғимараттарды және құрылыстарды  таттанудан қорғау                       91

          Қорытынды                                                                                                      92

Әдебиеттер тізімі                                                                                            93