Адамзат әрқашан

Силикатты кірпіш керамикалық  кірпішпен салыстырғанда жоғары тығыздыққа ие.

• Жоғары аязғатөзімділік және тығыздық. Силикатты кірпіш тығыздығы мен аязға төзімділігі бойынша жеңіл бетон маркаларына сай келеді. Құрылысшылар силикатты кірпіштен дайындалған фасадтарға 50 жылдық кепілдік береді.
• Үнемділік. Силикатты кірпіш бағасы керамикалық кірпішке қарағанда төмен.
• Сенімділік және алуантүрлілік.Силикатты кірпіштің сенімділігі мен алуан түрлілігі жаңа құрылыста қолдануға мүмкіндік береді. Түрлі түсті силикатты кірпіштер қоғамдық, тұрғын құрылыстарын, сонымен қатар коттедждер мен демалыс орын құрылыстарына қолданылады.
• Бояу типі. Түрлі түсті кірпіш массада керамикалық кірпішке ұқсас боялады. Бірақ силикатты кірпіш керамикалық кірпішке қарағанда арнайы жасанды бояғыштар көмегімен өндіріледі, ал керамикалық кірпіш арнайы бояғыштар немесе топырақтың әртүрлі сорттарын араластыру нәтижесінде белгілі бір түс береді.
• Күй таңдамаушылық. Силикатты кірпіштің құрылысы сыртқы факторлар әсеріне төзімді болып келеді. Табиғи апаттар оның сыртқы түріне әсерін тигізбейді, үлгі тқсін сақтап қалады және ортаның кері әсерлерә немесе жоғары ылғалдылықта қосымша күтімді талап етпейді.

Силикатты кірпіштің кемшіліктері

• Силикатты кірпіштің ең басты кемшілігі ыстыққа және суға төзімділігінің төмендігі. Сондықтан оны судың әсер жиі болатын құрылыс нысандарына (фундамент, құбыр жүйесінде) және жоғары температура әсеріне (пеш, мұржа) қолдануға болмайды.

Керамикалық кірпіш(грек. keramіke – қыш өнері, keramos – саз) – қыш-саз бен олардың минералды қоспаларымен араласқан, сондай-ақ тотықтармен, т.б. органикалықемесқосындыларданкүйдіріліпжасалғанкірпіш.Негізінен керамика тұрмыстыңбарлықсалаларында: үйтұрмысында (әртүрліыдыстар), құрылыста (кірпіш, қыш, құбыр, тақта,т.б.), техникада, т. ж., сужәнеәуекөлігінде, мүсінөнеріндет. б. кеңіненқолданылады. Керамиканыңнегізгітехнологиялықтүрінеқұрылыстықкірпіш, терракота, майолика, фаянс, фарфоржатады.

Динас кірпіш(Кирпич динасовый)—  құрамында 93—97% SiO₂ болатын, отқа төзімділігі 1983—2003°K (1710—1730 °С) материалдан жасалған қыш. Динас кірпішбессемерконвертерлерінастарлау, қышқылдыболыпкелетінпроцестержүретін мартен пештерініңалдыңғыжәнеартқықабырғалары мен түптерін, жалыншағылыстырғышпештердіңтікарналарын, қабырғаларын, күмбездерін, қожұстағыштары мен регенераторларын, сондай-ақшынықорытупештерінастарлауүшінқолданылады.

Шамот кірпіш(Кирпич шамотный)— отқатөзімділігі 1320— 1730°С. Шамоткірпіш домна пештерінастарлау, оныңауақыздырғыштарынқалау, мартен пештерінің қабырғаларын, қож үстағыштарын, төменгі қабаттарын қалау үшін қолданылады.

Магнезитті кірпіш(Кирпич магнезитовый) — 1—10% қоспалары бар магний тотығынан тұратын, отқа төзімді материалдан жасалған қыш. Отқа төзімділігі 2000°С-тан жоғары; мартен пештерінің (негізгі процесс |бойынша) алдыңғы және артқы қабырғаларын, бүркеншіктері мен түптерін, электр пешінің ішкі қабырғаларын қалау үшін қолданылады.

Хромомагнезитті кірпіш (Кирпич хромомагнезитовый) — құрамында 8-15 Сг203, 65-75 MgO болатын, отқа төзімділігі 2000°С-тан жоғары кірпіш. Хромомагнезитті кірпіш негіздік және қышқылдық қасиеті бар ортада — химиялық байланыстағы суы кептіріліп, илемділігі жойылғанша, қақтала жабысатындай болып күйдірілген отқа төзімді, балшықтан не каолинненжасалған қыш. Мартен пештерінің күмбездері мен бүркеншіктерін, болат қорыту пештерінің ішкі қабырғаларын қалау үшін қолданылады.

1.2 Кірпіш өндірісінің технологиясы

Кірпішті өндіру – бұл  күрделі көп сатылы процесс. Барлықоперацияларбелгілібіруақыттажасалады.

Алдымен құм, топырақтрактормен алып келінеді. Кейін шикізат ленталы конвейермен елеуіш машинаға жіберіледі.Машинадағы көлемі 20/20 және 10/10 мм екі тор бөтен денелерді алып тастайды: ірі тастар, саз, және басқа да табиғи қоқыстар. Ал тазаланған құм сақтау бункеріне апарылады.  Сонымен, бөтен қоспаларсыз және түіршіктерсіз құм ленталы конвейер арқылы бункер-жинақтаушыға жіберіледі. Ал силикатты кірпішке қажетті сөндірілмеген әк жүк тиегіш арқылы қоймадан қабылдау бункеріне жібереді. Әк кесек түрде болғандықтан оны құммен араластырмай тұрып, ұнтақтағыш қондырғыдан өткізеді. Оның көлемі 10 есе азаяды: 5-тен 0,5 мм дейін. Кірпіштің өндірісі үшін шикізат әлі ірілеу. Сондықтан көлемі мен кейпін анағұрлым өзгерткен әк келесі ұсақтағыш қондырғысынан өткізіледі . Мұнда қажетті түйіршік көлемі жасалады – 0,08 мм-ден 8 микронға дейін. Осы қондырғыдан шығарда – әк шаң түрінде шнек конвейері арқылы жинақтаушы бункерге жіберіледі. 

Шикізат материалдарын тасымалдау: құмды, әкті осы кезеңде пневмотранспортерлердің  көмегімен жасалады. Майдалаудан  өткізілген құм мен әктің құрамыөте  майда болады. Олар сорғы мен ауаның арқасында айдалады.  Әк-құм қоспасын дайындау автоматтық түрде іске асады. Шикізат материалдары мөлшерлеуіштер арқылы екі валдық араластырғыш қа түседі. Оның ішінде құмның ылғалдығын өлшеуіш пен тартқыш орналасқан. 

    Әк сөндірілмеген  болғандықтан сөндіру процесі келесі кезеңде жасалады. Сондықтан құмның ылғалдығының көрсеткіші өте маңызды. Судың қандай көлемін беру керектігі соған байланысты. Компоненттерді араластыру екі валды араластырғышты жасалады. Бірақ ауа конвейері арқылы шикізат 8 пайыз әк, 90 пайыз құм үйлесімділігімен жіберіледі. Қалған 2 пайыз суға қалады. Алайда, соңғы компоненттің көлемі шикізаттың ылғалдылығына қарап жасалады. Кірпіш қоспасы араласқан соң раектор бункеріне түседі. Бұл әкті сөндіру үшін жасалатын әдіс. 2 сағат ішінде әк 90 градус температурада реактор суқоймасында бұқтырылады. Мұнда әк гидратация процесінен толығымен өткізіледі.Гидратация — су молекуларалырының басқа заттардың молекулалары мен иондарына қосылуы.  

Құм, әк, су – кезегімен суқоймаға салынады. Температура 30-дан 90 градусқадейінкөбейіп, ыстықбушығады. Содансоңреактордандайынсиликаттықоспаеківалдыараластырғышқамассаныараластырып, ылғалдауүшінжіберіледі. Оны қажеттіқалыптасудеңгейінедейінылғалдайды. Қоспатемпературасы 50 градусқадейінтөмендейді. Сосынолқысқыштарбункерінешикікірпіштіжасауғажіберіледі.

Кірпішәлішикікезіндекеуіпүлгермегендіктен оны буғаұстапалады. Егерпроцесстің осы міндеттіәрекетінескермесе, кірпішқирапқалады. Осындайвагоншаныңбіреуінде 672 кірпіш бар. Оларменқолментасығанәріауыр, әріұзақуақыталады. Сондықтанвагоншаларэлектрқуаттыкөпірарқылыжөнелтеді. Бұл өзіндік паром, рельс арқылыжүреді, біруақыттаосындай 2 вагоншатасиалады.  

Кірпішті буға ылғалдау автоклавта жасалады. Осындайбір бункер 20 вагоншағатиеледі. Автоклавтыңішіндебір сантиметр квадратқасәйкескелетін 16 келілікқысымжасалады. Температура 203 градусқадейінкөтеріледі. Нәтижесінде, компоненттердіңкристалдануыорыналады. Бұлхимиялықәсержұмсақжәнеылғалданғанкірпіштімықтыматериалғаайналдырады.

Кірпіштібулапболғаннанкейін, оған демалуға уақыт қажет. Кірпіш 2,5 сағат суйиды. Дәл осы уақыттаәрбірпартияданзертханалықзерттеулерүшінүлгілералынады. Егербарлығыдұрысболса, пачкағакірпіштіңнөмірі мен маркасыжапсырылады. Сөйтіполбуып, түюгеаттандырылады. Порталдыұстатқышкірпішпачкасын ағаш діңгекке қояды. Осыданкейін оны тікесінен, сосынкөлденеңіненбайлап, дайынөнімдерқоймасынажіберіледі.Процестіңсоңғыкезеңіндебастыманипуляцияларжасауқалды. Технологияның бұл кезеңі қаптамасыз атқарылады. Кірпіштіполимерліпленкағаораудың қажеті жоқ. Еңбастысы пачка формасынжоғалтпасжәнешашылыпқалмауүшін оны резеңкементартыптастаукерек. Дайынқұрылысматериалынвагондарғатиейді, сосынкірпішөзініңқажетжерінеапарылады.

    Құрылыс материалы  кірпішті өндіру кезінде ҚР "Құрылыс материалдары, бұйымдары мен құрастырмалары қауіпсіздігі" техникалық регламентіне сәйкес келесі талаптар орындалуы керек:

Құрылыс материалдарын, бұйымдары  мен құрастырмаларын өндіру кезінде  жобалық, нормативтік құжаттаманың және олардың негізінде әзірленген технологиялық регламенттің талаптарын, сондай-ақ "Техникалық реттеу туралы" Қазақстан Республикасының Заңын  іске асыру аясында әзірленетін  тиісті техникалық регламенттер талаптарын сөзсіз орындауды қамтамасыз ету  қажет.      

 Құрылыс материалдарын,  бұйымдары мен құрастырмаларын  өндіру кезінде Қазақстан Республикасының  заңнамасында белгіленген өндірістік  қауіпсіздікті қамтамасыз ету  жөніндегі шаралардың бүкіл жинағы  орындалуға тиіс. Кәсіпорында құрылыс  материалдарын, бұйымдары мен  құрастырмаларын өндіру процесіндегі  қауіпсіздікке байланысты барлық  технологиялық операцияларды бақылау  жүйесі іске қосылуы тиіс.      

  Егер құрылыс материалдарының,  бұйымдары мен құрастырмаларының  қауіпсіздігін қамтамасыз ету  үшін табиғи сынақтар жүргізу  талап етілсе, онда олар сынау  әдістеріне арналған нормативтік  құжаттаманың талаптарына сәйкес  толық көлемде жүргізілуі тиіс.      

 Кәсіпорында қабылданған  бақылау жүйесіне немесе қолданыстағы  сапа менеджменті жүйесіне сәйкес  барлық қауіпсіздік талаптарын  орындауды талдау, қажет болған  жағдайда, егер осы талаптар тиісті  техникалық регламенттерде болатын  болса, құрылыс материалдарын,  бұйымдары мен құрастырмаларын  іске асырар алдында қауіп-қатерді  бағалау жүйелі түрде жүргізілуге  тиіс.      

  Құрама құрылыс құрастырмаларын  өндіру кезінде жобадан ауытқу  жоба авторымен келісілуі тиіс. Автордыңкелісімінсізжобаданауытқыпәзірленгенқұрамақұрылысқұрастырмаларынөткізугерұқсатетілмейді.      

 Құрылысобъектілерінетүсетінқұрылысматериалдары, бұйымдары мен құрастырмаларықажеттіілеспеқұжаттамамен,  ал базарға (саудаға) түсетіндерпайдаланужөніндегінұсқаулықпенқамтамасызетілуітиіс.      

  Барлыққұрылысматериалдары,  бұйымдары мен құрастырмаларытаңбалануға  (тікелейбұйымға, ыдысына, ілеспеқұжаттамасына)  жәненақтысәйкестендірілуі (класс,  таңба, сұрып, топтама, дайындаукүні) тиіс.      

 Құрылысматериалдары,  бұйымдары мен құрастырмаларынөндірукезіндеқұрылысматериалдарын, бұйымдары мен құрастырмаларынөндіругеқатысы  бар басқатехникалықрегламенттердебелгіленгенқауіпсіздікталаптары  да орындалуытиіс. 

   Сонымен қатар  дайын болған құрылыс материалын  тасымалдау, сақтау кезіндегі талаптар  келесідей:

Тасымалдау және сақтау кезінде  құрылыс материалдарын, бұйымдары  мен құрастырмаларын тасымалдау және сақтау шарттарының осы Техникалық регламенттің, сондай-ақ осындай талаптар белгіленетін басқа техникалық регламенттердің  талаптарына сәйкестігін қамтамасыз ету қажет.      

  Құрылыс материалдарын,  бұйымдары мен құрастырмаларын  сақтау және тасымалдау әзірлеушілердің  жобалау (жасау) сатысында қарастырған  және осы Техникалық регламентпен  үйлестірілген құрылыс материалдарына, бұйымдары мен құрастырмаларына  арналған стандарттарда көрсетілген  қауіпсіздік жөніндегі және қорғау  шараларының барлық талаптарын  ескере отырып жүргізілуі тиіс.      

  Құрылыс материалдарын,  бұйымдары мен құрастырмаларын  кәсіпорындардың қоймаларында және  өткізетін орындарда сақтау кезінде  ауада зиянды заттарды шекті  рұқсат етілетін концентрациядан  (мәндерден) жоғары болдырмайтын  шаралар, сондай-ақ "Техникалық  реттеу туралы" Қазақстан Республикасының  Заңын іске асыру шеңберінде  әзірленетін техникалық регламенттерде  келтірілген өрттер мен жарылыстардың пайда болуын, қоршаған ортаның ластануын не радиациялық бүлінуін болдырмайтын шаралар қарастырылуы тиіс.      

  Құрылыс материалдарын,  бұйымдары мен құрастырмаларын  тасымалдау, егер өнімді шығарушы  немесе оны тұтынушы өзгеше  ескертпесе, көліктің осы түріне  қолданылатын жүк тасымалдау  ережелеріне сәйкес жүзеге асырылады.       

  Құрылыс материалдары, бұйымдары мен құрастырмалары  тиісті тәсілмен буып-түйілсе  (қажет жағдайда), қауіпсіз сақтау, қауіпсіз тасымалдау және өткізу  жөніндегі ұсынымдармен жасақталса, оларды сақтауға, тасымалдау мен  өткізуге рұқсат етіледі.      

  Құрылыс материалдарын,  бұйымдары мен құрастырмаларын тасымалдау және сақтау кезінде:  
      1) өнімге рұқсатсыз қол сұғуды, кейіннен оның тұтынушылық қасиеттері мен қауіпсіздік көрсеткіштерін өзгертуді болдырмайтын, орамның (нормативтік құжаттардың талаптарына сәйкес) қымтақтығының, тұтастығының, беріктігінің сақталуы;  
      2) сақтау шарттары мен мерзімдері және штаттан тыс және авариялық оқиғалар туындаған жағдай үшін (қажет болған кезде) қысқаша нұсқаулықтар көрсетіліп, өнімнің әрбір партиясына берілген ілеспе құжаттаманың болуы;  
      3) құрылыс материалдарын, бұйымдары мен құрастырмаларын тасымалдау және сақтау кезінде ескерту таңбасын пайдалану, қызметкерлерді қауіпсіз жұмыс шараларымен таныстыру;  
      4) қорғаудың жеке және ұжымдық құралдарын, жеке бас гигиенасы құралдарын, санитарлық құралдар мен арнайы киімдерді беру (қажет болған кезде);  
      5) авариялық оқиғаларды болдырмау және жою жөніндегі және олардың зардаптарын жою жөніндегі шараларды, өрт сөндіру тәсілдері мен құралдарын қоса, әзірлеу қамтамасыз етілуі тиіс.      

  Қауіпті құрылыс материалдары, бұйымдары мен құрастырмалары  үшін қажетті қауіпсіздік шараларын  дайындаушы өнімді өткізу кезінде  ілеспе құжаттаманың құрамына  енгізілетін сапа паспортында  көрсетуге тиіс.      

 Құрылыс материалдарын,  бұйымдары мен құрастырмаларын  тиеуді, түсіруді, тасымалдау мен  қаттап жинауды қауіпсіздік талаптарын  сақтау үшін қажетті біліктілігі  бар қызметкерлер жүргізуге тиіс.