Аудиторлық қызмет туралы

    Ќазаќстан Республикасыныѕ заѕнамалыќ актiлерiне сјйкес, сондай-аќ осы Заѕныѕ 16-бабы 3-тармаєыныѕ 1) жјне 2) тармаќшаларында  кґрсетiлген негiздер бойынша лицензиясы керi ќайтарып алынєан аудиторлыќ ўйымєа жетекшiлiк еткен аудитор лицензиясын  керi ќайтарып алу туралы шешiм шыєарылєан кїннен бастап їш жыл бойы аудиторлыќ ўйымныѕ басшысы бола алмайды.

    7. Ќазаќстан Республикасыныѕ аумаєында  аудиторлыќ ќызметтi жїзеге асыратын  аудиторлыќ ўйым басќа аудиторлыќ  ўйымныѕ - Ќазаќстан Республикасы  резидентiнiѕ ќатысушысы бола алмайды.

    8. Ќазаќстан Республикасыныѕ аумаєында  филиал ќўрєан жаєдайда, филиал  басшысыныѕ "аудитор" деген  бiлiктiлiк кујлiгi болуы мiндеттi.

10-бап.  Кјсiби ўйымдар

    1. Кјсiби ўйымныѕ аккредиттелуi ујкiлеттi орган бекiткен нысандаєы аккредиттеу туралы кујлiкпен расталады. Аккредиттеу туралы кујлiктiѕ Ќазаќстан Республикасыныѕ бїкiл аумаєында кїшi бар.

    2. Кјсiби ўйымдар коммерциялыќ емес  ўйымдар болып табылады жјне  ґз мїшелерiнiѕ жалпы жиналысында  ќабылданєан жарєыныѕ негiзiнде  жўмыс істейді.

    3. Кјсiби ўйымдардыѕ ќўрылымы мен жўмыс органдары олардыѕ жарєыларымен айќындалады.

    4. Аудиторлар мен аудиторлыќ ўйымдар  єана кјсiптiк ўйымдардыѕ ќўрылтайшылары  жјне ќатысушылары бола алады.  Кјсiби ўйымдардыѕ саны аккредиттеуге  ґтiнiш берерден їш ай бўрын  аудиторлыќ ќызметтi жїзеге асыруєа лицензиясы бар аудиторлар жалпы саныныѕ кемiнде бестен бiрiн жјне аудиторлыќ ўйымдар жалпы саныныѕ кемiнде бестен бiрiн ќўрауєа тиiс. Аудиторлар мен аудиторлыќ ўйымдар бiр єана кјсiби ўйымныѕ мїшесi бола алады.

    Аудиторлардыѕ - кјсiби ўйымдар мїшелерiнiѕ ўйымныѕ басќару органына сайлауєа жјне сайлануєа ќўќыєы бар.

    5. Аудитор немесе аудиторлыќ ўйым  кјсiби ўйымныѕ ќўрамынан шыєарылєан  жаєдайда, мўндай аудитордыѕ немесе  аудиторлыќ ўйымныѕ кјсiби ўйымныѕ  шешiмiмен белгiленген мерзiмде, бiраќ шыєарылєан кїннен бастап їш айдан аспайтын мерзiм iшiнде кјсiби ўйымєа кiруге ќўќыєы жоќ.

11-бап.  Кјсiби ўйымдардыѕ  ќўќыќтары мен  мiндеттерi

    1. Кјсiби ўйымдар:

    1) аудиттiѕ дамуына, оныѕ тиiмдiлiгiн  арттыруєа, аудиторлар мен аудиторлыќ  ўйымдардыѕ ќызметiн ўйымдастыруєа жјне їйлестiруге ыќпал етуге;

    2) аудиторлар мен аудиторлыќ ўйымдардыѕ  аудит стандарттары талаптарын, Јдеп кодексiн саќтауын ќамтамасыз етуге;

    3) аудиторлар мен аудиторлыќ ўйымдардыѕ  жўмыс тјжiрибесiн талдауєа, ќорытуєа  жјне таратуєа;

    4) мемлекеттiк, ќоєамдыќ, шетелдiк жјне  халыќаралыќ ўйымдарда аудиторлар  мен аудиторлыќ ўйымдардыѕ мїддесiн  бiлдiруге;

    5) ґздерiнiѕ ќатысушылары болып  табылатын аудиторлардыѕ, аудиторлыќ  ўйымдардыѕ аудиторлыќ ќызметтi  жїзеге асыруєа байланысты дауларын ќарауєа;

    6) аудиторлыќ ўйымдардыѕ рейтингiн  ґткiзуге жјне оларды мерзiмдi баспа басылымдарында жариялауєа;

    7) бухгалтерлiк есеп жјне аудит  бойынша халыќаралыќ ўйымдардыѕ  жўмысына ќатысуєа;

    8) аудиторлыќ ќызмет саласында  оќулыќ јдебиеттердi, јдiстемелiк  ўсынымдар мен мерзiмдi баспа басылымдарын јзiрлеуге, шыєаруєа жјне таратуєа;

    9) аудит стандарттары жјне аудиторлыќ  ќызметтiѕ ґзге де мјселелерi  бойынша ўсынымдар беруге;

    10) сапаєа жїргiзiлген сыртќы баќылау  ќорытындысы бойынша аудит стандарттары  мен Јдеп кодексiн бўзуєа жол берген тўлєаларды кјсiби ўйымнан шыєаруєа ќўќылы.

    2. Кјсiби ўйымдар:

    1) аудиторлыќ ќызмет туралы Ќазаќстан  Республикасыныѕ заѕнамасын, аудит  стандарттарын, Јдеп кодексiн саќтауєа;

    2) аккредиттеудi алєан сјттен бастап  їш ай iшiнде Бiлiктiлiк комиссиясыныѕ ќўрамына ґз ґкiлдерiн жiберуге;

    3) ґз мїшелерiн Ќазаќстан Республикасыныѕ  аудиторлыќ ќызмет саласындаєы  нормативтiк ќўќыќтыќ актiлерiмен  ќамтамасыз етуге;

    4) Јдеп кодексiн јзiрлеуге жјне  оны ќабылдауєа;

    5) аудиторлыќ ўйымдардыѕ сапасына  сыртќы баќылауды жїзеге асыруєа;

    6) аудиторлардыѕ бiлiктiлiгiн арттырудыѕ  оќу баєдарламаларын јзiрлеуге  жјне оны бекiтуге;

    7) ујкiлеттi орган белгiлеген тјртiппен  аудиторлардыѕ бiлiктiлiгiн арттыру  жґнiнде курстар ґткiзуге, курстан  ґткенi туралы сертификаттар беруге;

    8) мїшелер ќабылдаєан (шыєып кеткен, шыєарылєан), сондай-аќ басќару жўмыс  органыныѕ дербес ќўрамы ґзгерген  жаєдайда, осы ґзгерiстер туралы  ујкiлеттi органєа хабарлауєа;

    9) Бiлiктiлiк комиссиясына "аудитор"  бiлiктiлiк кујлiгiнiѕ кїшiн жою  туралы ўсыныс енгiзуге;

    10) Ќазаќстан Республикасыныѕ заѕнамасында  белгiленген тјртiппен ујкiлеттi органєа  ґз ќызметi туралы аќпарат беруге  мiндеттi.

12-бап.  Аккредиттеу туралы  кујлiктен айыру

    1. Кјсiби ўйым, егер:

    1) ґз мїшелерiнiѕ сапасын сыртќы  баќылауєа мiндеттi тексеру жїргiзбесе;

    2) ґз ґкiлдерiн белгiленген мерзiм  iшiнде Бiлiктiлiк комиссиясыныѕ  ќўрамына жiбермесе;

    3) кјсiби ўйым тарапынан ґтiнiш  жасалмай бiр жыл iшiнде кјсiби  ўйымєа мїше он аудиторлыќ  ўйымныѕ аудиторлыќ ќызметтi жїзеге  асыруєа берiлген лицензиясы керi ќайтарылып алынса;

    4) соѕєы їш жыл iшiнде Аккредиттеу  ережесiн жїйелi тїрде (ќатарынан  екi реттен артыќ) бўзса;

    5) ујкiлеттi органєа ґзi жјне ґз ќызметi туралы кґрiнеу жалєан аќпарат  берсе;

    6) ујкiлеттi органныѕ ескерту жасаєан  себебi їш ай iшiнде жойылмаса, аккредиттеу туралы кујлiгiнен айырылады.

    2. Кјсiби ўйымдар ујкiлеттi органныѕ  шешiмiне сот тјртiбiмен шаєым  жасауєа ќўќылы.

13-бап. "Аудитор" бiлiктiлiгiн беруге кандидаттарды аттестаттау

    1. Жоєары бiлiмi бар жјне соѕєы  бес жыл еѕбек стажыныѕ кемiнде їш жылында экономика, ќаржы, баќылау-тексеру немесе ќўќыќ салаларында немесе жоєары оќу орындарында бухгалтерлiк есеп жјне аудит бойынша єылыми-оќытушылыќ ќызмет саласында iстеген адамдар аттестаттауєа жiберiледi.

    2. Аттестаттаудан ґткен адамдар  "аудитор" бiлiктiлiгi берiлгенi туралы бiлiктiлiк кујлiгiн жјне бiлiктiлiк кујлiгiнiѕ нґмiрi, тегi, ґз аты, сондай-аќ ґзiнiѕ ќалауымен - јкесiнiѕ аты кґрсетiлген аудитордыѕ жеке мґрiн (бўдан јрi - жеке мґр) алады.

    "Аудитор"  бiлiктiлiгiн беру туралы шешiм  Бiлiктiлiк комиссиясы айќындайтын мерзiмдiк баспасґз басылымдарында мемлекеттiк тiлде жјне орыс тiлiнде жарияланады.

    3. Аттестаттаудан ґтпеген адамдар  одан ќайтадан ґтуге Бiлiктiлiк  комиссиясы белгiлеген тјртiппен  жiберiледi.

14-бап.  Бiлiктiлiк комиссиясы

    1. Бiлiктiлiк комиссиясын оныѕ ќўрылтайшылары болып табылатын кјсiби ўйымдар ќўрады жјне ол ереже негiзiнде жўмыс iстейдi.

    2. Бiлiктiлiк комиссиясы ўйымдыќ-ќўќыќтыќ  мекеме нысанында ќўрылєан коммерциялыќ  емес ўйым болып табылады.

    3. Бiлiктiлiк комиссиясыныѕ ќўрамы кјсiби ўйымдардыѕ ґкiлдерiн теѕ жiберу арќылы оларды алќалы басќару органдарыныѕ шешiмiмен керi шаќырып алу ќўќыєымен ќўрылады. Бiлiктiлiк комиссиясыныѕ ќўрамына ујкiлеттi органныѕ жјне ујкiлеттi органмен келiсiм бойынша басќа да мїдделi мемлекеттiк органдардыѕ ґкiлдерi байќаушылар ретiнде кiре алады.

    4. Бiлiктiлiк комиссиясыныѕ тґраєасы  болып кјсiби ўйымдардыѕ алќалы  басќару органдарыныѕ ўсынуы  бойынша комиссия мїшелерiнiѕ  арасынан аудиторлыќ ќызметпен  айналысатын аудитор тґрт жыл  мерзiмге кезекпен сайланады.

    5. Бiлiктiлiк комиссиясыныѕ ќызметiн  ќаржыландыруды жјне материалдыќ-техникалыќ  ќамтамасыз етудi кјсiби ўйымдар  теѕ кґлемде, сондай-аќ Ќазаќстан  Республикасыныѕ заѕнамасында тыйым  салынбаєан ґзге де кґздер  есебiнен жїзеге асырады.

    6. Бiлiктiлiк комиссиясы аудиторлар тiзiлiмiн жїргiзедi.

    7. Бiлiктiлiк комиссиясы шешiм ќабылданєан  кїннен бастап он бес жўмыс  кїнi iшiнде ујкiлеттi органєа "аудитор"  бiлiктiлiгi берiлген не "аудитор"  бiлiктiлiк кујлiгiнiѕ кїшi жойылєан  адамдар туралы аќпаратты табыс  етуге мiндеттi.

15-бап. "Аудитор" бiлiктiлiк  кујлiгiнiѕ кїшiн  жою

    1. "Аудитор" бiлiктiлiк кујлiгiнiѕ  кїшiн Бiлiктiлiк комиссиясы:

    1) дербес:

    "аудитор"  бiлiктiлiгiн беруге кандидаттарды  аттестаттауєа жiберу їшiн берiлген  мјлiметтердiѕ дўрыс еместiгi аныќталєан;

    сот тјртiбiмен аудитор јрекетке ќабiлетсiз  немесе оныѕ јрекетке ќабiлетi шектеулi деп танылєан;

    їш  ай iшiнде кјсiби ўйымєа кiрмеген;

    сот клиентке кґрiнеу дўрыс емес аудиторлыќ есеп бердi деп таныєан;

    аудиторлыќ  ќызметпен айналысуєа сот тыйым  салєан жаєдайда жояды;

    2) кјсiби ўйымныѕ ўсынысы бойынша:

    Бiлiктiлiк  комиссиясы ґзiне ќатысты тексеру  жїргiзу туралы шешiм ќабылдаєан аудитор  тексерудiѕ сапалы жїзеге асырылуы їшiн барлыќ ќажеттi ќўжаттарды бермеген;

    аудит стандарттары мен Јдеп кодексiнiѕ талаптары саќталмаєан жаєдайда;

    3) Ќазаќстан Республикасыныѕ аудиторлыќ  ќызмет туралы заѕнамасын бўзєан  жаєдайда ујкiлеттi органныѕ ўсынуы  бойынша жояды.

    2. "Аудитор" бiлiктiлiк кујлiгiнiѕ  кїшiн жою туралы шешiм кјсiби  ўйымдарєа хабарланады жјне Бiлiктiлiк  комиссиясы айќындайтын мерзiмдi баспа басылымында мемлекеттiк тiлде жјне орыс тiлiнде жарияланады.

    3. "Аудитор" бiлiктiлiк кујлiгiнiѕ  кїшi жойылєан адамдар ќайта  аттестаттауєа кем дегенде їш  жыл ґткеннен кейiн жiберiледi.

    4. Бiлiктiлiк комиссиясыныѕ "аудитор"  бiлiктiлiк кујлiгiнiѕ кїшiн жою туралы шешiмiне аудитор сот тјртiбiмен шаєым жасауєа ќўќылы.

16-бап.  Аудиторлыќ ќызметтi  лицензиялау

    1. Аудиторлыќ ќызмет Ќазаќстан  Республикасыныѕ заѕнамасында белгiленген  тјртiппен лицензиялануєа жатады.

    2. Лицензияныѕ ќолданылуын тоќтата тўру їшiн:

    1) сапаєа сыртќы баќылау жїргiзу  їшiн кедергi жасау, жалтару, тиiстi жаєдайлар жасамау немесе белгiленген  мерзiмдерде сапаныѕ сыртќы баќылауынан  ґтпеу;

    2) осы Заѕныѕ жјне аудиторлыќ  ќызмет саласындаєы ґзге де  нормативтiк ќўќыќтыќ актiлердiѕ талаптарын саќтамау;

    3) аудиторлыќ ўйым басшысыныѕ "аудитор"  бiлiктiлiк кујлiгiнiѕ кїшін жоюы;

    4) кјсiби ўйымнан шыєару;

    5) лицензиаттыѕ жазбаша ґтiнiшi;

    6) ќатарынан кїнтiзбелiк он екi ай iшiнде ќызметiн жїзеге асырмау  негiздеме болып табылады.

    Ујкiлеттi орган Ќазаќстан Республикасыныѕ заѕнамасына сјйкес лицензияныѕ ќолданылуын тоќтата тўру себебiн кґрсете отырып, оны алты айєа дейiнгi мерзiмге тоќтата тўруєа ќўќылы.