Акустикалық есептеулер және шудың әсерінен қорғану шаралары»

АЛМАТЫ  ЭНЕРГЕТИКА ЖӘНЕ БАЙЛАНЫС УНИВЕРСИТЕТІ

Жылуэнергетика факультеті 
 
 
 

Еңбек пен қоршаған ортаны қорғау кафедрасы 
 
 
 
 

Өмір тірішілік қауіпсіздігінің

негіздері пәнінен 

№1 ЕСЕПТІК-ГРАФИКАЛЫҚ ЖҰМЫС

Тақырыбы: «Акустикалық есептеулер және шудың әсерінен қорғану шаралары» 
 
 
 
 
 
 
 
 

Орындаған: тобының

                                                                                Студенті

                                                                           Сынақ кітапшасы №

    Қабылдаған:  
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Алматы 2011

Мазмұны 

Кіріспе...........................................................................................................................

Тапсырма......................................................................................................................

Берілгендері.................................................................................................................

Шешуі...........................................................................................................................

Жиілігі 63Гц болғандағы есеп үлгісі...........................................................................

Шуды  төмендету үшін жүргізілетін жұмыстар..........................................................

Қорытынды.................................................................................................................

Пайдаланылған әдебиеттер тізімі............................................................................... 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Кіріспе

             Шу – адамның естуіне жағымсыз әсер ететін және демалуына, жұмыс істеуіне кедергі жасайтын дыбыстар жиынтығы. Дыбыс жиілікпен және дыбыстық қысыммен сипатталады. Дыбыстық толқынның таралуы кеңістікте тербелісті энергиямен бірге жүреді. Шу – амплитудасы және жиілігі әртүрлі болған тербеліс. Шу адам организміне механикалық тербелістің әсер етуі, тербелістің жиілігіне, интенсивтілігіне және берілу ортасына байланысты болады. Адамның есту мүшесі қарқындылыққа емес, дыбыс толқыны беретін қысымға, сезімтал болады. Тәжірибеде қолданатын қарқындылықтың өлшемі және дыбыстың қысымы кең аралықта өзгереді. Адамға әсер  ететін шу: спектр сипаты бойынша – үздіксіз спектрлі кеңістікті шу, спектрда лебізді рең беретін тональді шу; уақыттық сипаттамасы бойынша – тұрақсыз шу болып бөлінеді. Тұрақсыз шулар уақыт аралығындағы тербеліс және импульсті тербеліс болып бөлінеді. Цехтағы шудың басты көзі  технологиялық үрдістің орындалу барысында пайда болатын шулар болып табылады. Технологиялық құрылғыларға дистанционды басқаруды енгізу шудан қорғану мәселелерін шешеді.

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Тапсырма

     Шудың аккустикалық есебін жүргізу және шудың  адам организіміне әсер етуінен қорғану  шараларын жасау.

     Шарт  бойынша өндірістік орында шудың алты көзі бар. Олардың дыбыстық қуат деңгейі бірдей. Алынған нүкте үшін дыбыс қысымының октавалық деңгейін есептеу керек. Барлық шу көздері еденнің үстінде тұр деп есептейміз.( Ф=1). Шу көздері нүктеден r қашықтықта және еденнен 1.5 м биіктікте орналасқан.

     Шу  көздерінің және нүктенің сұлбасын сызу керек. Есептің нәтижесін дыбыс  қысымының деңгейінің нормативімен салыстыру керек. Егер салыстыру  нәтижесінде есептелген деңгейі  нормативтен үлкен болса, онда дыбыс  қысымын төмендетіп, қауіпсіздік  шараларын қолдану керек.

          

             Кесте №1-1-тапсырманың берілгені

 

            Кесте №1-2-тапсырманың берілгені

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Қосымша A

Есептеу нүктелері мен шу көздерінің орналасу сұлбасы 

^Шешуі

1) Алынған нүктедегі дыбыс қысымының октавалық деңгейін келесі формуламен есептейміз: 

    (1)

 мұндағы

     L_pi – i-ші нүкте үшін дыбыс қысымының октавалық деігейі;

      m – нүктеге жақын орналасқан  шу көзінің саны(ол үшін r_i<5 r_imin  орындалу керек);

      n – шу көзінің толық саны;

Жұмыстық нүктеден аккустикалық орталыққа дейінгі ең кіші ара қашықтық және оған ең жақын орналасқан шу көзі м, м.

 – акустика өрісіне жақын  әсер ететін коэффициент,  қатынасына байланысты аламыз.

–  шу көздерінің ең үлкен мәні l_max=1,2 м

, сондықтан 

 – шу көздерінің бағыты, 1-ге тең деп аламыз.

 – аудан.

Барлық  көздер үшін келесі шарт орындалады:

В-бөлме  тұрақтысы,

1. шу көзі мен нүктенің ара қашықтығын: м
2. Шу көзінің еденде орналасуының ескере отырып  келесі формуламен ауданды табамыз:

                           S_i=2 r_i²                                                         (2) 

 м²

 м²

 м²

м²

 м²

Егер  , онда χ=1

, онда χ=1

, онда χ=1

, онда χ=1 

, онда χ=1 

 – дыбыс өрісінің диффузиялық  бұзылуын анықтайтын коэффициент,  ал жоқ болған кезде сызбадан  алынады (3-сурет). сызба бойынша ;

 – аумақ тұрақты

     В және μ мәндерін анықтаймыз ол үшін алдымен кесте арқылы В₁₀₀₀  мәнін табамыз: 

                                                       (3) 

                                                                  (4)

3.9 – кестеден көлемі болатын аумақ үшін мәндерін алып, 2 – кестеге енгіземіз.

Кесте–2.

 

Шу көзі еденде орналасқандықтан Ф=1

Табылған  мәндерді ескере отырып, есептеу жүргіземіз

 Есептеу нәтижелері №3 кестеде көрсетілген  

Қажетті шуды төмендетуді анықтаймыз. 2.7–кестеден жұмыс нүктесіндегі дыбыс қысымының деңгейін анықтаймыз.

, дБ

      Кесте–3. Қазандық жұмысының нәтижесінде  болатын дыбыс қысымының дейгейі.

 

Алынған мәндерді рұқсат етілетін мәндерімен салыстырамыз

Кесте №4-алынған мәліметтерді рұқсат етілген мәндерімен салыстыру

 

Байқап  отырғанымыздай алынған мәліметтерің кейбірі шектік мәндерінен асып кет-ті,сондықтан олардың айырмасы қажетті бәсеңдетілетін дыбыс қысымына сәйкес келеді                                                    (5)

 

 дБ           дБ

 дБ            дБ           

 дБ            дБ     

 дБ              дБ    

   

2) Бұл тапсырмада шуды азайтатын шаралар қолданамыз. Ол үшін келесі формуланы қолданамыз: 

                                  (7)

Мұнда  есептелінген дыбыс қысымы;

             - бөлме тұрақтысы логарифмдік мәні;

             -бақылау кабинасындағы элементтердің аудандарының логарифмдік

                      мәндері;

             -дыбыс қысымының сол жиіліктегі шектік мәні;

             -бақылау кабинасындағы қарастырылатын элементтер санының логарифмдік мәндері;

      Яғни бұл шараны біз шудың  бір бөлмеден екінші бөлмеге  өткен кезде қолданамыз  

      мұнда V-бақылау кабинасының көлемі  
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Кесте №3-әр түрлі жиіліктегі дыбыс қысымының деңгейін анықтау