Бағалы қағаздар құқығы

     2006-2008 жж. аралығында ерлер аяқ киімі өнімдерінің индексі өсу қарқыны байқалды. 2008 жылда ерлер аяқ киімі өнімдерінің орташа бағасы 5,98 %-ға (2007 жылда 3,83 %) қымбаттады.  

     Кесте 6

     Ерлер аяқ киімі тауарлары бағасының индексі

                  процентпен өткен жылға

     Ерлер аяқ киімі 3,8 %–ға (2007 жылда 3,7 %), бәтеңкелер, қонышсыз бәтеңкелер 2,5 %–ға (2007 жылда 7,4 %), ересектерге арналған кроссовка  аяқ киімдер 3,1 %–ға (2007 жылда 4,1 %), сандалеттер, жазғы туфли 6,0 %–ға (2007 жылда 0,9 %), үйде киетін аяқ киім 1,3 %–ға (2007 жылда 2,6 %), пима 6,3 %–ға (2007 жылда 17,2 % ) қымбаттады. Оны 6-кестеден көруге болады.

     Ерлер аяқ киімі өнімдері бағасының индексі диаграмма түрінде көруге болады (2-сурет). 

2-сурет. Ерлер аяқ киімі өнімдері бағасының индексі

     Әйелдер  киімдердің бағасының индексі, нәрестелерге арналған киімдер бағасының индексі, киімдерді тігуге арналған материалдар бағасының индексі, маталар бағасының индексі, әйелдер аяқ киімі бағасының индексі, балалар аяқ киімі бағасының индексі, қатты отын бағасының индексі, автокөлік кұралдарын сатып алу бағасының индексі, жеке гигиена тауарлары бағасының индексі, басқа топқа жатқызылмаған жеке күтімге арналған заттар бағасының индекстерді Е,Ж,З,И,К,Қ,Л,М,Н қосымшаларда көрсетілген. 

     2.3 Қызмет көрсету нарығындағы инфляция көрсеткіштері

     Қызмет  көрсету нарығында бағаларының  өсім қарқыны өскені тіркелді. Қосымша медициналық қызметі 2007 және 2008 жылда өзгергенің байқалған жоқ.

     2006-2008 жж. аралығында ақылы қызметтер көрсету индексі өсу қарқыны байқалды. 2008 жылда ақылы қызметтер өнімдерінің орташа бағасы 7,07 %-ға (2007 жылда 11,09 %) қымбаттады.. Тұрғын үйді күтіп ұстау және коммуналдық қызметтер 8,0 %-ға (2007 жылда 12,2 %), тұрғын үйді күтіп ұстау 2008 жылда өзгерілген жоқ (2007 жылда 16,6 %).  

     Кесте 7

     Ақылы қызметтер нарығындағы бағасының индексі

                                                                                                            процентпен өткен жылға

     Сумен жабдықтау 8,0 %-ға (2007 жылда 6,8% ), суық сумен жабдықтау 11,6 %-ға (2007 жылы 9,0 %), ыстық сумен жабдықтау 6,5 %-ға (2007 жылда 5,9 %), кәріз 5,6 %-ға (2007 жылда 6,1 %), электрмен жабдықтау 20,0 %-ға (2007 жылда 5,5 %), газбен жабдықтау 7,9 %-ға (2007 жылда 27,3% ), желілік 1,3 %-ға (2007 жылда 33,0 %), сұйытылған 23,5 %-ға (2007 жылда 18,9 %), орталықтан жылыту 7,0 %-ға (2007 жылда   5,5 %) өсті Оны 7-кестеден көруге болады..                                                                                       

     Кесте 8

     Медициналық қызмет көрсету нарығындағы бағасының индексі

                                                                                                                процентпен өткен жылға

     2008 жылда медициналық қызмет көрсету нарығында бағасының индексі өсімі өнеркәсіптік өнімдерінің орташа бағасы 5,33 %-ға (2007 жылда 41,69 %) көтерілді. Сондай-ақ медициналық қызмет 0,9 %–ға (2007 жылда   47,6 %), дәрігерлік практика 0,6 %–ға (2007 жылда 69,9 %), дәрігерге алғашқы  көріну 2,1 %–ға (2007 жылда 77,1 %), стоматологиялық көмек 6,3 %–ға (2007 жылда 37,5 %), медициналық лабораториялар 1,3 %–ға (2007 жылда 37,9 %), санаторийлер 26,7 %–ға (2007 жылда 21,8 %) өсуі байқалды. Оны 8-кестеден көруге болады.

     2006-2008 жж. аралығында байланыс қызметтері  көрсету индексі өсу қарқыны  байқалды. 2008 жылда байланыс қызметтер  көрсету орташа бағасы 8,8 %-ға (2007 жылда 7,3 %) қымбаттады.  

     Кесте 9

     Байланыс қызметтердің нарығындағы индекстер

                                                                                                           процентпен өткен жылға

     Байланыс  қызметтері 4,0 %–ға (2007 жылда 0,4 %), пошта 28,1 %–ға (2007 жылда 0,2 %), телефондық  және    факсимильдік байланыс 0,5 %–ға (2007 жылда -0,3 %), киім тігу 20,9 %–ға (2007 жылда 28,5 %), киімдерді  жуу және өңдеу 0,1 %–ға (2007 жылда 8,3 %), химиялық тазалау және бояу 0,3% –ға (2007 өзгерген жоқ), фотографтардың қызметі 7,8 %–ға (2007 жылда 0,1 %), шаштараз және сұлулық   салоны 10,3 %–ға (2007 жылда 31,4 %), моншалар, себезгілер,  сауналар 26,2 %–ға (2007 жылда 8,8 %),  салт-жоралар қызметі 7,9 %–ға (2007 жылда 11,4 %), бланктер мен кұжаттарды көшіру 0,2 %–ға (2007 жылда өзгерген жоқ), ақшалай делдалдық барлық үш жыл бойы өзгерген жоқ, құқықтық 8,8 %–ға (2007 жылда 6,3 %) өсуін байқалды. Оны 9-кестеде көруге болады.

     Байланыс  қызметтердің нарығындағы бағасының  индексі диаграмма түрінде көруге болады (3-сурет). 

     3-сурет.  Байланыс қызметтердің нарығындағы бағасының индексі 

     Жолаушы көлігінің  қызметтердің бағасының  индекстері, білім беру қызметтердің бағасының индекстері, мәдениет, спорт және көңіл көтеру қызметтердің бағасының индекстерді О,Ө,П қосымшаларда көрсетілген. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

          3 ИНФЛЯЦИЯҒА ҚАРСЫ САЯСАТТАҒЫ МӘСЕЛЕЛЕР ЖӘНЕ ОНЫ    ШЕШУ ЖОЛДАРЫ

     Мемлекет  инфляцияны тежеу үшін инфляцияға қарсы  саясатты қолданылады. Инфляцияға қарсы  саясат, инфляцияны шектеуге бағытталған  экономиканы мемлекеттік реттеу жөніндегі кешенді шаралар болып табылады. Мұндай шараларды ұзақ мерзімді сипаттағы мақсаттар мен әдістерді енгізген стратегиялық және қысқа мерзімді нәтижелер алуға бағдарланған тактикалық  деп ажыратуға болады.

        Осы заманғы тәжірибе экономиканың күй-жайына байланысты инфляцияны реттеудің екі вариантын ұсынады:

• Дефляция («deflatio» деген латын сөзінен, аударғанда «үрлеу» «ұшырып түсіру») саясаты, ақша көлемінің, кредиттердің,жалақының, түптеп келгенде төлем қабілеті бар сұранымның шектелуімен байланысты. Алайда мұндай саясат экономиканың «тым қызып кетуін» тежеу мақсатымен экономикалық өсу жағдайында жарамды.
• Табыс саясаты, стагфляция (инфляцияның экономиканың құлдырауымен қоса жүруі) кезінде қолданылады және бағалардың өсу қарқындарының келісілуін және үйлестірілуін, олардың толық тоқтатылып қойылуын немесе өсу шегін белгілеуге дейін көрсетеді.